Қорым Ақмола облысы Зеренді ауданы, Кеңөткел аулынан 500 метр шығысына қарай орналасқан. Ескерткіш Қошқарбай өзенінің арнасынан екінші кемері оң жағалаудан 200 метр жерде орналасқан. Ескерткіштің аумағы жазық, өзенге қарай ығысқан. Сақина тәріздес үш қоршау анықталды. Олардың біреуі бүтін, қалған екеуі бөлінген. Қоршаудың аумағынан шөп басып кеткені ар жағында анық көрінеді, әрбір жерде топырақты қабірлер, кейбіреулердің үстінде жазық тастар жатыр.

Қорым 2007 жылы жазғы кезеңде төртбұрышқа бөлініп қазылды. Қазба жұмыстары барлық аумақ бойынша жүргізілді. Негізінен қазба тік бұрышты қоршаулардың қабырғалары 2*2 метр және 2*4 метр. 2007 жылы маусым кезеңде ішкі үш қоршау және олардың айналасы ашылды. Қалған ескерткіштің аумағы 2008 жылдың маусым кезеңіне қалдырылды.

1-қоршау қорымның оңтүстік-шығысына қарай орналасқан. Тас қоршаудың анық сұлбасы тек қана оңтүстік және шығыс бөлігінде анықталады. Қоршаудың тақтайлары тік немесе аздап бұрыш еңісіне қарай жатыр. Тек батыс жағында плиталар төңкерілген, етбетінен жатыр. Тас қоршаудың сегіз қырлы құрылымы салынбаған немесе бөлшектелініп бұзылған деген әсер туады. Қоршауда екі қабір шұңқыр 1 және 2 құрылымы белгіленді, мәйіттің қалдықтары анықталды.

1-шұңқыр тікбұрышты пішінде, Б-Ш бағыты бойынша бағытталған. 35 см деңгейде тіркелді. Шұңқырдың өлшемі – 225*125 см. Шұңқыр екі құрылымдық элементтерден тұрады, негізгі және шығу бөлігі, ол солтүстік-шығыс бұрышына қарай орналасқан. Жорамал бойынша шұңқыр топырақты болып саналады, трапеция пішіндегі ағаш бөренелер біреу, мүмкін, екі бөрене айқастырылынып салынған. Қорым сүргіленген жұқа тақтаймен жабылған, оның шеті шұңқырға тірелген. Қорымның түбінде бір адамның табаны қоладан жасалған әшекей және қоспа табылды. Мүмкін, күйген сүйектерінің қалдықтары шығар, қабірдің түпкі жағы бір-бірінен ажыратылған басқа аяқтың табан сүйектері кездеседі, сонымен қатар қола белдемше және қоспадан жасалған алқа табылды. Сүргіленген жұқа тақтай үстінде әр жақда шашылған адамның сүйек бөліктері, жан-жаққа шашалған. Мәйітпен бірге бірнеше қыш ыдыстың сынықтары салынған.

2-шұңқыр бұрыс тік бұрышты пішінде, 40 см белгіде тіркелінді. Шұңқырдың өлшемі 300*180 см, тереңдігі 65 см. Шұңқырдың төменгі жағында екі бөрене айқастырылған сүргіленген жұқа тақтай орналастырылған, әрбіреуінің биіктігі шамамен 15 см. Бөренеден 35 см биіктікте шұңқырды алма кезек сүргіленген жұқа тақтай жабылған. Мәйіттің үстіңгі қабатына сүргіленген жұқа тақтайдың үстінде ыдыстың сынықтары, малдың сүйектері табылды. Мүмкін, үстің топырақ шашылып және үстінен тас плита белгіленді. Тереңдікте қыш ыдыс табылды.

2-қоршау қорымның солтүстік бөлігінде орналасқан. Ол сопақша пішінде болды, СШ-ОБ бағыты бойынша созылған. Ол бұзылмаған. Тас қоршау үлкен және ауыр, ені мен ұзындығы бойынша өзгешеленген. Қоршаудың аздап ішкі еңеске қарай белгіленген. Қоршаудың ішкі топырағын ашқаннан кейін 6 шұңқыр әртүрлі өлшемде және кескінде анықталды.

1-шұңқыр қоршаудың ішкі төңірегінде орналасқан, солтүстік- батыс қабырғасына қарай ығысқан. 50 см деңгейінде тіркелді. Шұңқыр тік бұрышты кескінде, СШ-ОБ бағыты бойынша бағытталған. Шұңқырдың өлшемі – 200*245 см. Шұңқырдың үстіңгі бөлігі тік бұрышты пішінді ұзын жақтарымен, оған көп бұрышты пішінде сияқты болып көрінеді. Шұңқыр құрылымы мен бөренелер бойынша қарап қабырғаларының құлауы байқалады. Шұңқырдың ішкі 90 см тереңдікте, оның ұзын қабырға қатарында сүргіленген жұқа тақтай қысқа шұңқырдың қабырғасына тақалынып келген. Ұзын сүргіленген жұқа тақтай бір-біріне аздап бұрыштап орналасқан, бөренелер басылған, трапеция пішінде тік созылған. Бөрененің ішкі, қабірдің түбінде кішкентай нәрестенің жерлеу жабдығына байланысты жерленгені байқалады, жабдығына байланысты шыны ыдыс пен үш асық табылды. Қорымның шұңқыры топыраққа толы емес, аз биіктікте жалпақ сүргіленген жұқа тақтай ағашпен жабылған. Жұқа тақтайдың үстіңде үлкен шыны ыдыс және оның үстіне топырақ шашылған, (бүтін және бөлінген) басқа адамның сүйегі жерленген, сондай-ақ малдың сүйектерімен шыны ыдыс сынықтары табылды.

2-шұңқырдың қоршауы солтүстік-шығысқа қарай орналасқан. Шұңқырдың шеті 50 см белгіде анықталды. Шұңқыр ромб пішінде, оның өлшемі 50*80 см. ССБ-ООШ бағыты бойынша бағытталған. Шұңқырды ашу кезінде екі үлкен емес ыдыс табылды: солтүстік- батыс қабырғасында тұрған құмыра және банка пішінде. Шұңқырдың түбінде қабырғаға қатар ағаш бөренелердің қалдықтары табылды. Жерлеу жабдықтарының қалдықтары табылған жок.

3-шұңқыр плитаның сыртқы жағында 2 шұңқыр орналасқан жерде орналасқан. Шұңқырдың шеті 40 см белгіде белгіленген және сопақша пішінде өлшемі 40*60 см ізді көрсетеді. Шұңқыр СБ-ЮВ бағыты бойынша бағытталған. 57 см белгіде шұңқырдың түбі анықталды. Шұңқырдың солтүстік бұрышында оюланған шыны ыдыс орналасқан. Шыны ыдыс жоғарысында ендігі 1 см. ағаш қалдығы тіркелінген. Ағаш жіптері шыны ыдысты екі жағынан қоршаған. Мүмкін, ол ағаш жапқыштың ізі. Ешқандай сүйек қалдықтары тіркелмеген.

4-шұңқыр солтүстік-батыс жағынан, тастың сыртынан қоршалған. Шұңқыр шекарасы тереңдігі 45 см жерде тіркелген. Шұңқыр нақты төрт қырлы тәрізді.

Шұңқыр көлемі 30*65см. Шұңқыр түбі 59 см. деңгейде тіркелген. Шыны ыдыс шұңқырдың бұрышында оңтүстік-батыс қарай тұрған. Шұңқыр түбінде 2 сүйек сынықтары табылған.

5-шұңқыр қоршаудың солтүстік-батысқа қарай орналасқан. Шұңқыр жұмыртқа тәрізді, көлемі 44*70 см. Түбінің тереңдігі 70 см болып тіркелген. С-0 бойынша бағытталған. Шұңқыр түбінде және толтыруында бірнеше ұсақ сүйек сынықтары кездеседі. Түбінің жартысында ағаштың сынықтары тіркелген.

6-шұңқыр оңтүстік шығыс қоршауда орналасқан. Шұңқыр сызығы 45 см белгіні көрсетілген. Шұңқыр жоспар бойынша қисық тәрізді қысқа көлемі 90*130 см. Шұңқыр түбінің жобасы 77 см. Шұңқыр ішінде балалардың сүйектері табылған.

Қоршау оңтүстік-батысқа қарай орналасқан, сопақша пішіне бар, СБ-ОШ дейін созылған. Оңтүстік батыс және солтүстік шығыстың қоршау кірпіші жоқ. Бүкіл кірпіштер негізі сыртында етпетінен жатыр. Қоршау ішінде төрт шұңқыр табылған.

1 -шұңқыр сызықтары 45 см жобасында тіркелген. Дөңгелек тәрізді шұңқыр, Ш-Б жолымен созылған. 1 -шұңқыр сызықтарының бұрышы 2-шұңқырдың сызықтарымен оңтүстік-батыспен қосылады. Шұңқыр көлемі 280*310см. Шұңқыр түбінде қабір болған секілді, бірақта, денесі бөлектелген. Қабір екі қатар ағаш жаңғырығынан жасалған. Жер жобасында қабір сүргіленген жұқа ағаштан жасап жабылған, мүмкін, жылқы сүйектері және қыш жобалары ағаш қабірге орналасқан, сондықтан құлаған қабір түбінде табылған.

2-шұңқыр анық 45 см белгіде көрсетілген. Шұңқыр Б-Ш бағыты бойынша көрсетілген. Орта бөлігі солтүстік-батыстың қабырғасында, оңтүстік-батыста 1-шұңқыр бұрышында қосылған. Жоспар бойынша шұңқыр көлемі 130-270 см, қабір түбінің деңгейі 65 см тіркелген. Қабырға бойы жұқа тақтай қалдықтары тіркелген. Сүйек қалдықтары тек оңтүстік-батыс шұңқырдың бұрышында кездеседі. Сол қабырғасының бұрышында бас сүйегі жатқан, беті шығысқа қарай бет алдыңғы жағында екі жанбас сүйектері тағы екі үлкен таяқша, мүмкін, қол сүйектері жатыр шығар. Сүйектердің қасында екі қыш ыдыс сынықтары және бірнеше ұсақ шыны сынықтары жатыр. Бас сүйек үстіне, төменге қарай қола сұйықтық болар. Бірақ, дәл осылай деп тіркелмеген.

3-шұңқыр. 10 см түбінде шығыс қоршау жартысында екі басылған шыны тәрізді ыдыс тіркелген. 40 см тереңдікте шұңқыр сызығы анық тіркелген. Шұңқыр көлемі 30*40 см, түбі 50 см деп тіркелген. Шұңқыр көлемі 30*40 см, түбінің тереңдігі 50 см тіркелген. Шұңқыр СШ-ОБ бағыты бойынша бағытталған.

4-шұңқыр шығыс қабырғасының бөлігінде орналасқан. Топырақты 35 см тереңдікте алғанда тұтас шыны ыдыс және ағаш жобасы көрінді. 40 см тереңдікте шұңқыр шекарасы төрт бұрышты тәрізді, көлемі 45*70 см болып анықталды. Шұңқыр түбі 60 см тереңдікте тіркелген. Шұңқырда екі әшекей бұйым және қола моншақ тіркелді. Сондай-ақ, бірнеше бала сүйектері табылған.

Жерлеу рәсімі және жерлеу жабдығына сәйкес болған. XVIII және XIX Кеңөткел қорымдары бір топтың тұрғындары екендігін, Қошқарбай тұрағында б.з.б. XV-XII ғ. дәлелдейді, солтүстік Қазақстанда сол кезде тарихи кезеңдерді басынан өткізген.